Prawo krwi (zasada prawa krwi, ius soli) i prawo ziemi (ius soli) to dwa najpopularniejsze systemy prawa w zakresie przyznawania obywatelstw na świecie. Rozumienie różnicy między nimi ma zasadnicze znaczenie, jeśli chcemy wiedzieć jaka jest podstawa prawna do ubiegania się o obywatelstwo polskie w procedurze poświadczenia obywatelstwa.

Dlaczego polskie prawo działa na Twoją korzyść?

Prawo krwi ma dużo zalet, zwłaszcza jeżeli urodziłeś się poza Polską, ponieważ o obywatelstwie Polskim nie decyduje w pierwszej kolejności miejsce urodzenia, ale posiadanie chociażby jednego rodzica, który jest polskim obywatelem. Co więcej, jeżeli jacykolwiek Twoi przodkowie w linii bezpośredniego pokrewieństwa byli Polakami i jesteś w stanie to udowodnić, masz prawo do poświadczenia obywatelstwa polskiego. To własnie dlatego bardzo potrzebne do procedury są akty stanu cywilnego – to one odtwarzają Twoją linię pokrewieństwa, czyli Twoją przepustkę do złożenia wniosku o poświadczenie obywatelstwa, a w perspektywie o paszport.

Ale dlaczego sam akt urodzenia nie wystarczy?

Jeżeli urodziłeś(-łaś) się w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, Kanadzie, Brazylii, Meksyku, czy kilku innych krajach, zostajesz obywatelem ponieważ urodziłeś(-łaś) się na terytorium tego kraju. Zasada ta działa nawet jeśli Twoi rodzice mają inne obywatelstwo niż kraju w którym narodziny miały miejsce. W teorii, jeśli Twoi rodzice byli na wakacjach w Meksyku, podczas to których Ty się urodziłeś(-łaś), wtedy automatycznie stajesz się obywatelem Meksyku.

Jednakże, na przykład w Australii, występuje ograniczone prawo ziemi, co za tym idzie sytuacja jest odrobinę inna. Jeżeli rodzisz się w Australii, możesz nabyć obywatelstwo tylko jeśli jedno z Twoich rodziców jest Australijczykiem lub stałym rezydentem, lub otrzymać  je po okresie spędzenia tam pierwszych 10 lat życia, niezależnie od statusu obywatelstwa Twoich rodziców. Takie regulacje sprawiają, że prawo Australii jest mieszanką prawa ziemi i krwi. Z ius sanguinis mamy elementy związane z obywatelstwem lub pobytem stałym jednego z rodziców, co nie przeszkadza Ci otrzymać obywatelstwa po przebywaniu tam 10 lat – co ewidentnie wynika z ius soli.

Was I born under right of blood or right of soil?! Need to know asap! Obowiązuje mnie prawo krwi czy ziemi?!! To ważne!! Photo via Visual Hunt

Czyli tak naprawdę akt urodzenia udowadnia tak naprawdę gdzue się urodziłeś i pozwala poznać dane nt. Twoich rodziców, nie wskazuje niestety jednoznacznie Twojego prawa do obywatelstwa polskiego, nawet w tak oczywistych przypadkach jak ten z wakacjami w Meksyku. Jeśli urodziłeś(-łaś) się na takich wakacjach, Twoi rodzice musieliby zarejestrować Twój zagraniczny akt urodzenia w Urzędzie Stanu Cywilnego.

Prawo krwi historycznie bardziej uzasadnione dla Polaków

Prawo krwi bazuje na pokrewieństwie. To dużo popularniejszy system prawny, bardziej racjonalny z perspektywy historycznej, mający podstawę w czasach plemiennych. W przeszłości, kiedy ludzie prowadzili jedynie częściowo osiadły tryb życia, granice nie były tak sztywne jak obecnie. Więzy rodzinne i plemienne były dużo ważniejsze. Współcześnie, posiadanie chociaż jednego rodzica, który jest obywatelem Polski gwarantuje obywatelstwo.

Diabeł tkwi w szczegółach!

Istnieją detale, które mogą mieć wpływ na zasadę prawa krwi. Jeżeli na przykład Twój przodek służył w obcej armii, został obywatelem ZSRR albo zrzekł się obywatelstwa polskiego nie masz prawa do poświadczenia Polskiego Obywatelstwa (co nie znaczy, że nie dla Ciebie innych możliwości jego otrzymania!).

Z tego powodu bardzo polecamy Ci upewnienie się czy na pewno możesz wystąpić o poświadczenie i oferujemy specjalny, darmowy test. Sprawdzamy to za Ciebie!

Mamy nadzieję, że ten artykuł ułatwił Ci zrozumienie roli jaką prawo obywatelskie w Polsce ma w uzyskaniu poświadczenia obywatelstwa polskiego. Gdybyś jednak miał(a) jakieś pytania, zapraszamy do kontaktu.